HERDENKING VAN DE SLAG OM DE ARDENNEN
Deze Bastenakense traditie heeft een dubbele oorsprong.
De eerste dateert van meer dan 150 jaar geleden, toen elke boerderij nog dienstmeisjes, koewachters,schaapherders enz. in dienst had. Zij werden op basis van een mondelinge overeenkomst voor een jaar in dienst genomen. Deze mondelinge overeenkomst was gelijkwaardig aan onze huidige schriftelijke en
geregistreerde overeenkomsten. Bedienden werden om het minste of geringste ontslagen. In die tijd was er namelijk personeel in overvloed. Bedienden die ontslagen waren, maakten hun jaar echter wel af. Acht dagen
voor het einde van het jaar kregen ze hun loon uitbetaald en vertrokken ze met hun knapzak op de schouder naar de markt van Bastenaken. Die laatste markt van het jaar was dus een markt waar de bedienden en dienstmeisjes in dienst werden genomen. De boeren kwamen naar de markt om weer nieuw personeel aan te nemen voor een jaar. Werklieden die weer een betrekking hadden gevonden en dus weer een jaar lang verzekerd waren van brood op de plank, knoopten een rode zakdoek met witte stippen om hun hals, over een
grote blauwe kiel, ten teken dat ze waren aangenomen. Verzekerd van een inkomen gingen ze dan feestvieren. De jongens gaven de meisjes suikerbroden in de vorm van een kegel (de enige lekkernij in die tijd) en fruit. Omdat suikerbrood ontzettend duur was, gaven ze hun meisjes liever fruit, in die tijd noten.
De tweede, beter bekende oorsprong is weliswaar van latere datum maar is toch historisch. In december 1944 werd de tijdens de Slag om de Ardennen belegerde stad verdedigd door generaal MCAULIFFE, commandant
van de Amerikaanse 101e Airborne Divisie. Toen hij door de Duitsers werd gesommeerd zich over te geven, was zijn reactie, op 22 december 1944: ‘Nuts’. Het toeval wil dat generaal MCAULIFFE zijn uitspraak Nuts
deed precies in de tijd dat in Bastenaken vóór de oorlog altijd de Notenmarkt werd gehouden. Na de oorlog werd er binnen deze viering plaats geboden aan folklore en militaire geschiedenis.
Daarom werpt de burgemeester tijdens de jaarlijkse herdenking van het beleg van de stad in december, in het bijzijn van Belgische en buitenlandse autoriteiten, noten vanaf het balkon van het stadhuis naar het publiek.
Tijdens dit weekend medio december staat alles in het teken van WOII in Bastogne. Je kan er heel wat voertuigen bewonderen van weleer. Vaak zijn er ook tijdelijke tentoonstellingen, ruilbeurzen enz.
Tevens is het meestal ook al Kerstmarkt met vele leuke houten kraampjes op het plein. Gezelligheid troef en twee vliegen in één klap.
